Media Beat: Een korte geschiedenis van CanCon (opiniecolumn)

Vroeger, rond 1967, was Justin Trudeau’s vader premier en hij oefende macht uit met de flair van elke godvrezende Frans-Schotse aristocratische man met een vergulde opleiding, geboren met alle rechten die gemakkelijk waren voor elk kind dat opgroeide in de welvarende buitenwijk Outremont van Montreal. Pierre Elliott Trudeau was een man met principes die zichzelf opwierp als een hoekige prins en Trudeaumania voortbracht — zoals Beatlemania, maar dan zonder de vier moptops of de merchandise.

In zijn stijl, en altijd modieus tot hij dat niet meer was, verleidde de twee termijnen durende premier zijn tegenstanders en charmeerde hij zijn bewonderaars. Hij was een man met overtuiging die van snelle auto’s en nette kleren hield en het electoraat aanspoorde om zijn nalatenschap op te poetsen.

En van die erfenis kwamen de CanCon-wetten, tot stand gebracht door Pierre Juneau, een al lang bestaande ambtenaar, voormalig minister en de eerste voorzitter van de Canadian Radio-television and Telecommunications Commission (CRTC). Opmerkelijk is ook dat Pierre Juneau een scherp geklede man bewonderde. Deze twee erwten in een podcast besloten dat het tijd was dat Canadezen zich losmaakten van de culturele portemonnee van Uncle Sam en de berkenbastkano tevoorschijn haalden om mee te liften naar een Algonquin-achtige droom.

Pierre Juneau was de aangewezen persoon om de Amerikaanse droom te ondermijnen en een nieuwe realiteit te creëren die Bob en Doug McKenzie’s “Great White North” voortbracht. Het was de dageraad van een nieuw tijdperk, een tijdperk van Aquarius. De geboorte van de Canadese droom, Edward Bear, Mother Tucker’s Yellow Duck en een hitparade van “Seasons in the Sun.”

Het was ook de geboorte van een bureaucratische nachtmerrie.

Op 18 januari 1971 traden de Canadese Contentregels in werking (CanCon), wat betekent dat radiostations 30% Canadese muziek moesten afspelen, bepaald door een beoordelingssysteem dat bekendstaat als MAPL — Muziek gecomponeerd door, Uitgevoerd door, Geproduceerd door en/of inclusief Artiest Prestaties Lyrics. Om te kwalificeren als “Can-Con” zou een plaat ten minste twee categorieën moeten hebben om te kwalificeren als Canadees, dat wil zeggen dat de muziek gemaakt moest zijn door een Canadees, de teksten geschreven moesten zijn door een Canadees, de artiest Canadees was, of de uitvoering, live of opgenomen, in Canada was gedaan.

Het percentage werd in de jaren 80 verhoogd naar 35% en sommige nieuwe stations hebben een licentievereiste om 40% Canadese muziek te draaien. Dit was toen AM-radio luisteren in de auto en thuis dominant was. Van de ene op de andere dag moesten omroepprogrammeurs wiskundigen worden, die in kaart brachten wat er werd gedraaid en wanneer. De commissie nam aanstoot aan omroepen die de kaarten stapelden en de vereiste CanCon-lading in de daluren, back-to-back, draaiden. Volgens een anonieme omroepdirecteur destijds betekende het opnieuw schudden van de kaarten ook dat 30% of meer internationale nummers moesten worden geschrapt. Andere marginale lagere Top 40-nummers kregen waarschijnlijk ook de strop, maar het resultaat was een onbedoeld gevolg dat multiraciale radio grotendeels blank werd op het rockspectrum. Plotseling hadden we minder zwarte Amerikaanse artiesten op de radio.

Al snel werd FM de nieuwe lieveling met de explosie van rock, en daarna de Brit wave. Destijds had de CRTC een senior ambtenaar die graag naar klassieke radio luisterde op de FM-schaal. Langzaam maar zeker rolden stations als CHUM-FM Beethoven omver en begonnen ze “rebellious noise” te spelen. Dus stelde de CRTC een nieuwe set regels op voor FM-radio die voorschreef hoeveel gesproken woord er in elk uur moest worden geprogrammeerd. Heldere conversatie, geen radio-sweeps met Grand Funk Railroad, Vanilla Fudge en Led Zeppelin. De klok werd steeds meer gemicromanageerd door bureaucraten inOttawa, die het op zich nam om ons tegen onszelf te beschermen.